Behandeling overgangsklachten

Tot 2003 werd in Nederland, maar vooral in de ons omringende landen, vaak hormoonbehandeling voorgeschreven voor vrouwen met overgangsklachten, gezien de vele voordelen en weinig nadelen. Een groot onderzoek uit de USA deed daar verandering in komen. Er werd gekeken naar resultaten uit een onderzoek waarbij deze hormonale behandeling werd gegeven aan vrouwen met of zonder overgangsklachten maar ter voorkoming van hart- en vaatziekten. Deze groep vrouwen is niet te vergelijken met de Nederlandse vrouw met overgangsklachten.

Gevolgen onderzoek

Verondersteld werd dat de hormonale medicijnen hart- en vaatziekten en ook dementie zouden kunnen voorkomen, maar dat was niet geval. Wel bleek dat vrouwen die langdurig deze hormonale behandeling gebruikt hadden, iets meer kans liepen om borstkanker te krijgen (zie nadelige gevolgen bij gebruik van hormonen) maar dit fenomeen gaat pas spelen na 5 jaar gebruik van een combinatie van oestrogenen en progesteron. Bij behandeling van overgangsklachten met alleen oestrogenen bleek er geen toename van sterfte is (alle oorzaken, kanker of cardiovasculair).

Door grote stukken (artikelen) in de kranten en berichten aan huisartsen en apothekers naar aanleiding van dit onderzoek, zijn in 2003  ongeveer 75% van de vrouwen die de medicijnen gebruikten ermee gestopt.

Welke middelen worden gegeven tegen overgangsklachten?

• Hormonen in de vorm van oestrogenen en progesteron (als een vrouw geen baarmoeder meer heeft, zijn alleen oestrogene hormonen voldoende). Lees hier meer over hormonale behandelingen.
• Alternatief voor hormonale medicijnen; zo’n medicijn bevat geen hormonen, maar helpt (deels) wel om de negatieve effecten van het wegvallen van de hormonen te verminderen. Er is veel onderzoek gedaan naar de veelgebruikte alternatieven. Lees hier meer over alternatieven voor hormonale medicijnen.
• Niet hormonaal werkende medicijnen; het zijn geneesmiddelen die voor andere klachten gebruikt worden, maar als bij-effect ook overgangsklachten bestrijden; het zijn tabletten tegen een verhoogde bloeddruk of tegen epilepsie en tabletten tegen depressiviteit (zie ook Clonidine, Gabapentine en Prozac). Afhankelijk van welk type medicament, is het bij ongeveer 25% tot 75% van de vrouwen met overgangsklachten effectief. Dit soort medicamenten wordt meer gebruikt door vrouwen die geen hormonen mogen of willen slikken, bijvoorbeeld vrouwen met borstkanker hebben gehad. Lees hier meer over overige medicijnen en middelen voor het behandelen van overgangsklachten.
• Plantaardige middelen: in deze middelen zitten zwak werkende oestrogene hormonen; de resultaten zijn vaak minimaal en niet bewezen. Lees hier meer over overige medicijnen en middelen voor het behandelen van overgangsklachten.

Medicijnen voor vaginale klachten

De klachten over een dunne en te droge schedehuid en/of plasklachten worden wel behandeld met en zeer zwak werkend oestrogeen hormoon dat alleen invloed heeft op de schede en niet op de rest van het lichaam heeft (synapause/vagifem). Bij alleen gebruik in schede is het risico op borstkanker niet aanwezig.

Alternatieve middelen voor verlichting van de droogheid zijn middelen met hyaluronzuur welke in tabletvorm voor vaginaal gebruik of in gelvorm met vaginale inbrenghuls te verkrijgen zijn (Hyalofemme of PremenoDuo). Bij gemeenschap kan ook een glijmiddel worden gebruikt (met siliconenbasis langer werkend dan op waterbasis). Maar dit is vaak op de lange duur minder plezierig.