Diagnose PMS duurt voor veel vrouwen lang
Dokter, ik wil heel graag net als mijn vriendinnen bio identieke hormonen want ik ben de laatste tijd zo neerslachtig en wordt zo snel kwaad op iedereen om me heen.
In een wat uitgebreider gesprek met mevrouw (47 jr) vertelt ze dat ze de laatste jaren steeds vaker stemmingswisselingen heeft in periodes die steeds langer duren. Zo herkent ze een patroon met eigenlijk maar één goede week per maand. Haar relatie lijdt hieronder en ze voelt zich schuldig naar haar kinderen. Ook op haar werk ervaart ze problemen- aanvaringen met collega’s zonder aanleiding.
Ze denkt zelf dat de overgang hier een rol in speelt.
Verder pratend vertelt ze dat ze een postnatale depressie heeft gehad en altijd wel wat stemmingswisselingen had rond haar menstruatie. Ze heeft geen typische overgangsklachten als opvliegers en nachtzweten. Wel wordt haar bloedverlies steeds heviger.
Bovenstaande vrouw krijgt uitleg over het bestaan van het premenstruele syndroom (PMS) en wordt geïnformeerd over de website van PMDD Nederland. Herkenning en erkenning van PMS met de klachten en ziektelast is van groot belang voor deze groep vrouwen om daarna ook passende hulp te kunnen ontvangen. Cyclisch optreden van verscheidene klachten is een voorwaarde voor het stellen van de diagnose PMS waarbij het bijhouden van een klachtenlijst met een score kalender PMS gebruikt kan worden (zie website PMDD Nederland). Kenmerkend is een fase van relatief weinig of geen klachten tijdens of vlak na je menstruatie.
Veel vrouwen in de perimenopauze ervaren toename van het premenstruele syndroom richting hun laatste menstruatie. Vaak zie je dat de PMS klachten overgaan in klachten van de overgang. Momenteel wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar de relatie tussen hormonale veranderingen en stemmingsklachten. Zo is het bekend dat vrouwen met een postnatale depressie in het verleden of erge PMS meer risico hebben op stemmingsklachten rond of in de overgang. Deze groep vrouwen is gebaat bij voorlichting en goede uitleg over herkennen van stemmingsklachten rond de overgang en hoe zij hier het beste mee om kunnen gaan. Orale anticonceptie tot aan hun laatste menstruatie waarna overgaan op hormoonsuppletietherapie kan hierbij ondersteunend zijn. Er zijn ook vrouwen die veel baat hebben bij gebruik van bepaalde soorten antidepressiva in de “donkere” dagen, dat wil zeggen de dagen vanaf de eisprong tot aan de menstruatie (cyclisch gebruik van SSRI). Als het op deze wijze wordt voorgeschreven heb je niet elke maand een korte toename van de stemmingsklachten.
De variant van PMS waarbij naast lichamelijke klachten vooral mentale klachten spelen wordt ook wel PMDD genoemd (premenstrual dysphoric disorder) genoemd.
Veel vrouwen met PMS/ PMDD wachten lang voordat de diagnose gesteld wordt. Zij ervaren klachten waarvoor geen andere verklaring dan wel onderliggend lijden is. Er wordt een groot aantal symptomen beschreven die zowel fysiek als psychologisch van aard zijn. Typische fysieke symptomen zijn een opgeblazen gevoel en pijnlijke gespannen borsten (mastalgie). Depressieve klachten, angst, prikkelbaarheid, verminderd zelfvertrouwen en “mood swings” zijn voorbeelden van psychologische symptomen. Van de vele beschreven symptomen lijken agressiviteit en prikkelbaarheid de meeste hinder. Er wordt een groot aantal symptomen beschreven die zowel fysiek als psychologisch van aard zijn. 60% van de vrouwen met PMS heeft ooit suïcide overwogen. Van de vele beschreven symptomen lijken agressiviteit en prikkelbaarheid de meeste hinder te geven. De nadruk bij PMDD ligt op het vóórkomen van psychische klachten zoals depressie, angst, spanning, prikkelbaarheid en labiliteit.
87% van de vrouwen geeft aan dat PMDD een grote impact heeft op hun gezin.
Veel symptomen zijn aspecifiek voor PMS en komen ook bij andere aandoeningen voor. Dit compliceert de diagnose.
Vraag advies aan uw huisarts en anders om verwijzing naar een gynaecoloog met aandacht voor hormonen/overgang.
Ondersteuning van vrouwen met (ernstige) PMS is eveneens van groot belang. Steunend voor hen is de informatie die je kunt vinden op de website van PMDD Nederland.