Let’s Change
Heb jij wel eens gegoogled: vrouw + menopauze? Herken je de clichés? Journalist/fotograaf Petra Kroon stelt dat het hoog tijd is onze blik op de overgang te veranderen.
Verdrietig kijkende vrouwen, wezenloos starend in het niets of uit een raam. Hand onder de kin of tegen het voorhoofd. Vrouwen met waaiers of met van die semi-elektrische ventilatoren, getekende verschrompelde eierstokken. Zolang we de standaard menopauzebeelden zien, zullen vrouwen op die manier behandeld worden en er zelf naar handelen. Het is hoog tijd voor een ander beeld van vrouwen in de overgang. Dat betoogt journalist/fotograaf/onderzoeker Petra Kroon in haar boek ‘Silenced Womb’. In juli 2022 is ze afgestudeerd als Master of Arts aan de Haagse Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten.
In haar master thesis onderzoekt ze hoe de medische wereld, de maatschappij en de media samen zorgen voor het taboe rondom menopauze en wat het effect daarvan is op de beeldvorming rondom vrouwen in de overgang. Ze analyseert ook welke effecten die beeldvorming heeft op hoe vrouwen zich voelen en hoe ze zich gedragen.
Onderstaande column is een bewerking van een essay uit haar thesis.
Heb jij wel eens gegoogled: vrouw + menopauze? Ik wel, vaker dan eens zelfs. Omdat ik voor mijn scriptie wilde weten hoe de maatschappij, de medische wetenschap en de media naar ons – ja ik ben er ook een, zo’n menopausale vrouw – kijken. Want zoals het gezegde luidt: één foto zegt meer dan duizend woorden.
Natuurlijk, als ik er online naar zoek, krijg ik ongetwijfeld andere beelden dan wanneer iemand anders dat doet. En toch durf ik te wedden dat we allemaal ongeveer dezelfde foto’s en tekeningen zien: een verdrietig kijkende vrouw, wezenloos starend in het niets of uit een raam. Met haar hand onder haar kin of tegen haar voorhoofd. Vrouwen met waaiers of met van die semi-elektrische ventilatoren. Tekeningen van leeftijdloze vrouwen met pijlen die wijzen naar verschillende delen van hun lichaam met een beschrijving van de symptomen die bij dat specifieke lichaamsdeel horen. Tekeningen van vrouwelijke voortplantingsorganen. Met als voorlopig dieptepunt van die hangende eierstokjes, als verlepte tulpen. Ik zweer het je.
Wat zeggen die beelden je? Hoe spreken ze tegen je? Dit is wat ik ‘hoor’: één groot luid gatverdamme, blèh. Deze foto’s en tekeningen vertegenwoordigen mij. Ik ben een van hen. Maar ik voel geen enkele verbinding. Dit zijn beelden van hoe de maatschappij dénkt dat vrouwen in de menopauze zich voelen en er dus uitzien: gekweld, verdrietig, zuchtend. Natuurlijk is de menopauze niet altijd vrolijk, en voel je je vaak of af en toe verdrietig (wie doet dat niet trouwens?). En ja, de overgang is waarschijnlijk niet de meest gelukkige tijd in het leven van een vrouw. Maar hé, net als de pubertijd is het een fase. En die gaat voorbij.
Je zou je kunnen afvragen: ‘Ja en? Zo erg is dat toch niet, die afgezaagde beelden?’ Het venijn zit ‘m in de self-fulfilling prophecy van dit soort verbeeldingen, zoals blijkt uit onderzoek van WOMEN Inc: Er is een verband tussen het mogelijke leven van mannen en vrouwen en de beeldvorming in de media. Met andere woorden, in de media zien we bepaalde scenario’s en genderrollen, die tot op zekere hoogte de werkelijkheid beïnvloeden en bepalen hoe we ons leven vormgeven, welke keuzes we maken en welke wegen we bewandelen. Er is dus een wisselwerking tussen wat we in de media zien en wat we in ons dagelijks leven doen en denken te kunnen bereiken. Oftewel: zolang we de standaard menopauze beelden zien, zullen vrouwen op die manier behandeld worden en er zelf naar handelen.
Het is, met andere woorden, hoog tijd voor een andere verbeelding van vrouwen in de overgang. Laten we samen dat echte beeld maken, een beeld dat beantwoordt aan hoe wij ons daadwerkelijk voelen, aan de veelheid, de rijke schakeringen die er zijn. Aan hoe we echt zijn.
Heb je ideeën of voorbeelden hoe dat kan? Laat het weten via redactie@vrouwenindeovergang.nl
Het beeld bij deze bijdrage komt uit de serie Find the cougar. De serie bestaat uit 9 foto’s waarin Kroon zichzelf meer of minder uitgedost in ‘panterkleding’ portretteert. Met de serie wil ze een gesprek starten over de (on)zichtbaarheid van menopauze-vrouwen in de samenleving.
